28.5.18

Παρατήρηση σε Εικαστικά - Άνοιξη, Μάϊος 2018 - Βόλος

Για τη φετινή όμορφη και ζεστή Άνοιξη του μήνα Μάη κι ενώ παρακολουθούμε τα εικαστικά δρώμενα της περιοχής για να αναζητήσουμε την ταυτότητα μας στο δρώμενο του πολιτισμού θα δούμε μια από τις μαγιάτικες εκθέσεις που είδε η πόλη να συμβαίνουν στο "πολύφημο" αλλά συνεχώς ανενεργό στα σοβαρά ήθη, κέντρο τέχνης με την ονομασία του εντόπιου ζωγράφου Giorgio de Chirico στην οδό Μεταμορφώσεως.
Τίτλος της "Το δάσος των συναισθημάτων", το οποίο και στην αφίσα αποκόβεται ως λέξη στο δεύτερο μισό της και φαίνεται σαν "συναίς θημάτων" για τις ανάγκες της οπτικής επικοινωνίας, οπότε και σαν λεκτικό μπέρδεμα είναι επιτυχές αν θεωρήσουμε μάλιστα το θεωρητικό υπόβαθρο της έκθεσης το οποίο θέλει παιδιά να ασχολούνται με την Παιδική Τέχνη στο βάθος χρόνων μιας πόλης που γέννησε τον πολιτισμό, σαν να τα θέλει θύματα μέσα από τη ζωγραφική τους. Η διατριβή λοιπόν, στην ιστορία της τέχνης αφορά σε πολλές δογματικές, οι οποίες ξεπέρασαν τις δεκάδες διότι ήταν παραγωγικό το έδαφος και η ιδέα της εικαστικής έκθεσης του δήμου.
Παρακάτω θα επισημανθούν οι απόψεις που εμπεριέχονται στο δρώμενο αυτό, το οποίο και μας απογοήτευσε καθώς περιμέναμε πλούσια παιδική ζωγραφική εντός του κέντρου κι ενώ αποφασίστηκε να παρουσιαστεί μέρος της συλλογής Δάμτσα στον κεντρικό της εκθεσιακό χώρο ούτως ή άλλως κι ενώ έχει θεσμοθετηθεί ως μουσείο τυπικά, χωρίς υποδομή όμως σήμερα. Κάποιες πρώτες εκτιμήσεις για τη συνέχεια κι ενώ δεν παρευρέθηκα στα εγκαίνια σύμφωνα και με την προετοιμασία της έκθεσης που έγινε, οπότε και το δελτίο τύπου ανακοινώθηκε μία από τις τελευταίες ημέρες.
Αναρωτιόμαστε για τη μικρή της διάρκεια από 30/4 έως 7/5 για μια εβδομάδα και την ανακοίνωση για παράταση ως τις 14/5 που πάλι σύντομο είναι το διάστημα, οπότε και σκεφτόμαστε τη διδάκτορα στην ιστορία της τέχνης, Νικολέτα Τζάνη, επιμελήτρια της έκθεσης, η οποία στεγάζεται στο κέντρο τέχνης για την εργασία της στα Εικαστικά και σχολιάζουμε εδώ ότι ο δήμος και με εκπρόσωπο τη Χ. Δραντάκη απέτρεψε τη μεγάλη σε διάρκεια παρουσίαση της έκθεσης αυτή τόσο επειδή πρόκειται για τη συλλογή του δήμου, η οποία και δεν βγαίνει συχνά από τις αποθήκες, όσο και για την ιδέα ότι επικαλύπτει την έρευνα σε έδαφος μια διδάκτορας με δικαιώματα στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, δηλαδή πόσο χρόνο της δίνω να τη θεωρεί θετική στην έρευνα της την έκθεση, ευθύνων νους η βασική υπεύθυνη στο θέμα.
Κάποιες πρώτες σημειώσεις, η αναφορά της ιδέας της επιμελήτριας μιλά για "αρνητικά" συναισθήματα και σε εισαγωγικά εντός σε παιδιά, ηλικίες παιδικές, ώστε να μας κάνει κι εμάς αρνητικούς να σκεφτούμε ότι αποτυπώνονται οι φόβοι, οι λύπες, οι θυμοί νεαρών παιδιών. Κι αυτό ως στοιχείο της συλλογής Δάμτσα, η οποία φαίνεται ιδιαιτέρως προσεγμένη, επίσημη στην παρουσία της.
Υπάρχει κάτι επιτακτικό εδώ. Μας απασχολεί πώς τα παιδιά ήρθαν σε τέτοια αντιπαραβολή ψυχολογίας - ζωγραφικής. Αναφέρεται " εξοικίωση με βασικούς όρους και έννοιες της ιστορίας της τέχνης ", δηλαδή εκπαίδευση - διαπαιδαγώγηση. Προκύπτει μια βιολογία κι εδώ, χρήζει συμμετέχον το παιδί δυναμικό στην καλλιέργεια φόβου στην πόλη, δηλαδή φέρνει 470 παιδιά του δήμου Βόλου σε ψυχολογία. Φέρνει θλίψη, στεναχωριούνται.
Εδώ σκεφτόμαστε ότι δεν έχουν τόση σημασία η ζωγραφική απόδοση, τα στοιχεία ζωγραφικής. Θεωρώ ότι εκεί εμβαθύνει και κάτι ξεκινά στη μελέτη της έκθεσης, κάποια πόρτα κρυφή υπάρχει, ο φόβος να μάθουμε αυτά τα απόκρυφα άγνωστα εδώ υπάρχει. Μιλάμε γι άρνηση, για παιδική ψυχολογία προβληματική μπροστά στην τέχνη. Η πολιτική της είναι δημόσια, αφορά παροχή του δήμου Βόλου στην τοπική κοινωνία, αντιπαραβολή αρνητικών συναισθημάτων σε κάτι δημόσιο, δημοτικό στην ακριβή πολιτική του.
Μια συλλογή με πολύχρονο δημόσιο χαρακτήρα, ανοιχτά τα έργα στο κοινό, ανοιχτή κι ελεύθερη η ζωγραφική, εκτεθειμένη η ιστορία της τέχνης στη συλλογή, που συνομιλεί θεσμικά κι ονειρικά, όπως είναι η τέχνη, με τις μεγαλύτερες δημόσιες συλλογές, όπως η Εθνική Πινακοθήκη και λοιπά. Ιδίωμα και συμφέρον η Χ. Δραντάκη να μπορεί να διαχειρίζεται από τη θέση της μια δημοτική συλλογή, επίσης. Κάτι ανδρικό εμφανίζεται στη μουσική έρευνα της διατριβής, επίσης που κάνει τον δημιουργό να σταματά πολιτικά και να παρατηρεί την έκθεση, ο αυτοσεβασμός του που αγαπάμε φτάνει ως εκεί. Το λιμάνι υποδέχεται θετικά σε έδαφος σύγχρονο για την εποχή του, στη Μεταπολίτευση με τα πολλά προβλήματα της, αχνοφαίνεται η ιδέα του Κ. Βολανάκη στη ζωγραφική του για το λιμάνι του Βόλου. Υπάρχει ενδιαφέρον πολιτικό τόσο στην αισθητική του εδάφους, τις εποχές που θέλει η γη να δίνει τα δικαιώματα της μέσα από πολύχρωμα άνθη, γίνανε βίντεο, εικόνες στην ιστορία της τέχνης. Αφορά ένα περιτύλιγμα, όμως. Στην ιστορικότητα του εδάφους και της πόλης, υπάρχει η βάση για την επιμέλεια, ανάδειξη της έκθεσης. Η συλλογή αυστηρά, η εμπορία από τη μία και η παιδική ζωγραφική από την άλλη, ένας διάλογος, όπου εκεί πατάει το στοιχείο της ιστορικότητας της πόλης μέσα από τις κακουχίες της, τα δεινά της φτώχειας. Εκεί γίνεται η κριτική. Κάτι εσωκλείει την έκθεση. Αναμένουμε εικαστικό ενδιαφέρον στην απόδοση της ζωγραφικής των παιδιών, πώς χρησιμοποίησαν ποικιλοτρόπως το χρώμα, το σχέδιο, πώς σχημάτισαν τη μορφή της απεικόνισης στη συλλογή Δάμτσα, δηλαδή ότι απεικονίζεται στις παραστάσεις της στα έργα τέχνης. Μας ενδιαφέρει ο ρεαλισμός, το σχέδιο είναι ρεαλισμός, μεταφέρω με σχέδιο την παράσταση των έργων τέχνης στη Δάμτσα.
Τι συμβαίνει ανάμεσα στα δύο, ποια η δράση - αντίδραση, γιατί συμβαίνει ζωγραφική. Το παιδί κι ο νους του είναι το ενδιάμεσο στοιχείο σε αυτά τα δύο, στο δικό του χαρτί σχεδίασης και στο έργο τέχνης. Μας ενδιαφέρει το βλέμμα του, ο προσανατολισμός του αυθόρμητου κεφαλιού του, που κοιτάζει. Αυτό διαμορφώνει μια ιστορία τέχνης, θέλει σε διάταξη τα παιδιά, θέλει βιολογία, πετυχημένος ο τίτλος της Ν. Τζάνη. Αν αναφερόμαστε σε εποχή, σημαίνει όλες τις εποχές του χρόνου η έκθεση. Γιατί ο μαρασμός; Γιατί βλέπω γυμνά κλαδιά σε μια αφηρημένη σκέψη; Γιατί έρχεται στο νου η ιστορικότητα του Βόλου, του τόπου για να χαρακτηρίσει την κριτική. Τα παιδιά είναι το δάσος των συναισθημάτων. Η γραφή πριν λίγα λεπτά μας έδωσε δογματική στην έκθεση, είναι πολιτική θυμόμαστε την παιδική τέχνη του Βόλου στα στέκια παιδιού, την παιδαγωγική στο διαδραστικό παιχνίδι. Επισκεφθήκαμε σήμερα πρωϊνή την έκθεση, ο κύριος που υποδέχθηκε ρώτησε αν θέλουμε κάτι στο κέντρο, δεν καταλάβαινε εν ολίγοις την επίσκεψη στην έκθεση, άραγε. Μια έκθεση στο ισόγειο του κέντρου με περισσότερα από δέκα έργα της συλλογής, οι θεματογραφίες αφορούν την προσωπογραφία, την αφαίρεση, την τοπιογραφία, τη νεκρή φύση. Περίμενα να δω παιδικές ζωγραφιές δίπλα στα έργα της συλλογής, τοποθετήθηκαν στη σχέση συλλογής - παιδιού κάποιες επισημάνσεις με σχοινάκι, ξύλινο ελαφρύ μανταλάκι, χαρτονάκια στρογγυλά με φατσούλες χαράς, λύπης σχεδιασμένες επάνω σε δύο χρώματα, πορτοκαλί - πράσινο. Ελάχιστα είχαν αφεθεί συνοδευτικά στα έργα τέχνης, κυρίως στον αριστερό τοίχο της έκθεσης, όπως έχουμε την πλάτη στην είσοδο. Σε αυτό το σημείο κάτι επιδιώκεται, εκεί που αναζητάς παιδική ζωγραφική δίπλα στην αυθεντία, βλέπεις ποιοτική από πρόχειρα χαρτονάκια. Είναι η αμηχανία του επιμελητή στο παιδί - επισκέπτη, φαντάζει χαζοχαρούμενα παιδαγωγικό όμως δεν είναι, το φέρνει σε μια εμπορία και διάλογο με το ευτελές για παιδιά, όπως είναι τα κρυφά παιχνίδια υποτίθεται σε γαριδάκια, παγωτά και λοιπά. Τα παιδιά σίγουρα κι ένα απ' όλα αν επιλέξεις, στάθηκαν αμήχανα, ένιωσαν ανενεργά, μη δραστήρια. Κακώς το υποτιθέμενα χαρούμενο στοιχείο της έκθεσης. Τα έργα που επιλέχθησαν, ζωήρεψαν στα χρώματα τους, πιο ελκυστικά, όλες οι σειρές - θεματικές ξεχώρισαν, βατές σε ένα ονειρικό επίπεδο, επίσης στη φαντασία της ενηλικίωσης που το παιδί φαντάζει πραγματικότητα ο νους του.
Αναρωτιόμαστε ποια πολιτική τα κάνει να δείχνουν έτσι, ποιο πολίτευμα ίσως, φαίνεται να επιτρέπεται. Η συλλογή στην πολιτική επιδιώκει στην επόμενη της αναθεώρηση, ίσως με την ιδέα ότι έγινε μια επιμέρους εκδήλωση στα πλαίσια της κι επειδή εκτέθηκε δημοσίως, "δικαιούται" αναθεώρηση φωνάζει ότι κι αν σημαίνει αυτό. Υπάρχουν λεζάντες και κείμενα στο χώρο, στα αρχιτεκτονικά στοιχεία του ισογείου, αυτό φέρει μια εμπορία, σύγχρονη διαλεκτική ανατύπωση μας φαίνεται. Πώς οι λέξεις, το λεξιλόγιο στο μήκος κύματος των παιδιών, η γλώσσα παίζει το ρόλο της. Η μεγάλη τοιχογραφία προβλέπει μεγάλων διαστάσεων κατασκευές, χαρτόνια με μαρκαδόρους πολύχρωμους, σχηματίζοντας γεωμετρίες κι έναν έντονο εξπρεσιονισμό παιδικό στην τέχνη, στην κατασκευή, δέντρα σε διάφορα σχήματα, περιγράμματα και σχεδίαση, ελαφρώς έως καθόλου ευρηματικό, ευφυές, δημιουργικό για παιδιά, μια προχειράδα του δήμου. Θέλουμε την αισιοδοξία, όμως υπάρχει ή φαίνεται καχυποψία ή άδειος χρόνος. Η τοιχογραφία εκφράζει ένα "μπλε στυλό" κι έτσι έχουμε μιλήσει για την Ελένη Βακαλό στο παρελθόν, μια κριτική για να γίνει, κάτι που υπονοεί, πρόχειρο στοιχείο, βγαίνει από τα δέντρα μια σπιρτάδα, ταχύτητα, γρηγοράδα. Παρατηρήθηκε μια καμπυλότητα με όγκους εξωστρεφείς, εσωστρεφείς, μια διαδρομή, πώς γίνεται λοιπόν, η έκθεση προσκείμενη στην πολιτική σήμερα, σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης αν αναφερόμαστε σε πολιτική. Μας κάνει πάντα καχύποπτους η Μητσοτάκη πολιτική πλευρά της Ελλάδας, που χάθηκε στα χρόνια κι ας επικράτησε, ήταν κοντά στο διάστημα Α. Σαμαρά 2012 - 2015 και πάντα κρατείται η δογματική της από τη Δικτατορία, ακόμη. Τι επιζητά η πολιτική στην παιδική τέχνη, λοιπόν; Τι επιδιώκεται από την Αθήνα στο Βόλο ως παρακολούθηση και κριτική, επίπληξη; Να εκτιμηθεί η αναβάθμιση στην αξία των έργων της έκθεσης στην αξία του καλλιτέχνη; Δηλαδή, βλέπουμε ένα πορτραίτο του Ιωακείμ Μιναρετζόπουλου στην αρχή της έκθεσης, ο οποίος εμφανίζεται στη γκαλερί "δ" του ιστορικού κέντρου του Βόλου, επίσης, δηλαδή σε τρέχουσα περίοδο παράλληλες δράσεις ενός εικαστικού ζωγράφου στο κέντρο τέχνης Τζόρτζιο ντε Κίρικο και στη γκαλερί "δ", οπότε κι αναρωτιόμαστε αν συνδυάζονται απόψεις για να αναθεωρήσει ο Μιναρετζόπουλος την αξία των έργων του, δηλαδή η συλλογή Δάμτσα τι νέα εμπορικότητα του δίνει και ποιος το μετράει και πώς εμπειρικά στην πόλη του Βόλου. Πώς εκφυλίζεται η εμπορία του μέσα από την αξία και παρουσία της παιδικής τέχνης;

Να σημειωθεί στη νέα εκδήλωση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς Π.Ι.Ο.Π. και ενώ συζητάμε τη φετινή Άνοιξη και τον τελευταίο της μαγιάτικο μήνα των στεφανιών και των λουλουδιών από το Βόλο ότι η λογική - διάσταση ανάμεσα στην ημερίδα και στην έκθεση είναι ένας καλός, κλιμακωτός, ισορροπημένος διάλογος των δύο, δηλαδή από την απογευματινή ημερίδα περάσαμε την Παρασκευή 3/5 στο χώρο της έκθεσης με τίτλο " Η οικονομική ανασυγκρότηση του Νομού Μαγνησίας στην περίοδο 1945 - 1967 ", δηλαδή στο τέλος της Κατοχής που μας απασχόλησε φέτος και στην εκκίνηση της Δικτατορίας, γεγονότα πολιτικά και πολεμικά στις επιπτώσεις τους στον άνθρωπο, στον βίο, στη ζωή.

 Η ημερίδα έλαβε χώρα ενώ η έκθεση είχε στηθεί σε διπλανό χώρο μικρής απόστασης και περίμενε την προσέλκυση του κοινού. Μια υποστήριξη, στη συνέχεια η ανάλυση, των ομιλιών από ομιλητές - διδάκτορες σε θεματικές ενότητες βολιώτικης νοοτροπίας, όπου το αρχείο υπάρχει και εκτίθεται στα στοιχεία - ιδιότητες του, όπως είναι η αυθεντική ιστορικότητα και το γεγονός του πραγματικού χρόνου αναφοράς, στο έδαφος και στην επανέκθεση του χθες στο ίδρυμα, διαμέσου της επιλογής του χώρου του μουσείου Τσαλαπάτα.

Στη συνέχεια, να σημειώσουμε εδώ το γεγονός του συμπεράσματος που θέλει τις ομιλίες να είναι "ηχητικά" ή "ηχητικές", δηλαδή ο κάθε ομιλητής φέρει στοιχεία της εκάστοτε μοναδικής βολιώτικης νοοτροπίας που αφορά τις θεματολογίες της συνεδρίας. Συγκεκριμένα και με παραδείγματα όπως Γκλαβάνη, Ματσάγγου, ξενοδοχεία της πόλης και λοιπά, ο ομιλητής μεταφέρει τον ήχο του θέματος στην αναφορά του.
Απλές, προσιτές ούτως ή άλλως ομιλίες, οι πληροφορίες υπάρχουν οπουδήποτε, μας κέντρισε η "ηχητική" της εκδήλωσης, το ηχόχρωμα της βολιώτικης ποιότητας στον καθένα.
Μπορούμε να πούμε ότι αυτές οι ηχοδιαστάσεις είναι μια ολοκλήρωση, όπου η ημερίδα αναφέρεται στο '45 - '67, η υποστήριξη των νεοτέρων μελετών αφορά τη Μεταπολίτευση μετά το 1974 και στο 2018 σήμερα όπου διδάκτορες "επικοινωνούν" την τεχνοτροπία του Βόλου. Σε όλο αυτό υπάρχει το ηχόχρωμα και η επιλογή του χρόνου. Σημαντικό να επισημανθεί το επίπεδο του νέου αιώνα και της δεκαετίας ως τρίπτυχο αναφοράς τριών θεμάτων παγκοσμίως όπως είναι οι Ηχητική - Πολιτική - Οικονομία και το απέδειξε η προσωπική μου ερευνητική επί του 2010 - 2012.
Σε ένα επίπεδο που ο Βόλος είναι η σημαντικότερη πόλη σύνδεσης εκτός κέντρου που συνδέεται με παγκόσμιους φορείς λόγω του εδάφους του, σε βαθμό που η πρωτοπορία της μουσικής ξεκίνησε κι από εδώ, επομένως μια τέτοια εκδήλωση σε προχωρημένες εποχές οδηγεί σε συγκρίσεις.
Φαίνονται αρνητικά ή επιπτώσεις λόγω της κακής διαχείρισης στις αναθεωρήσεις του Συντάγματος και μάλιστα στο θεολογικό επίπεδο, οπότε η δυσαρέσκεια του Π.Ι.Ο.Π. εδώ μας οδηγεί να συγκρίνουμε το παραπάνω τρίπτυχο με τη χθεσινή εκδήλωση.
Μπορεί να σημαίνει έλεγχο στο έδαφος του Βόλου και πώς συνδυάζεται με την οικονομία, εξ' ου και το θέμα της εκδήλωσης.
Να σημειωθεί, επίσης η διάρκεια της σε αυτόν τον "καχύποπτο" σχολιασμό. Θεωρώ ότι φέρει στοιχεία αισθητικής η έκθεση του αρχείου κι ενώ τέτοιες παρουσιάσεις πολιτικά μπορεί να σημαίνουν απαγόρευση, βλέπε απολυταρχικές ιδέες του παρελθόντος.
Αυτό αποτελεί μια βιομηχανική σκέψη ή βιοτεχνική εδώ επειδή ταιριάζει στην κομψή παρουσίαση του αρχείου.
Η επιμελήτρια της εκδήλωσης Ελένη Μπενέκη  κλείνει μοναδικά με τη λέξη "εικόνα", δηλαδή ότι ο θεατής - επισκέπτης παρακολουθεί την εικόνα ως συνείδηση - επίγνωση δική του, έτσι το εννοεί και είμαι αρνητική για τους παραπάνω λόγους.
Σχολιάζουμε, επίσης ως ιδέα την αλληλεπίδραση αρχείου ως οπτικό υλικό και τη διαμόρφωση και "ήχου" ως ιδίωμα της έκθεσης, τι αισθητικά - κριτήρια συναντούμε στη σύζευξη - σύγκριση.


Η επίσκεψη ήταν θετική στη διάθεση της στην ώρα προσέλευσης, περί τις 8 βραδινή, στο κοινό που μαζεύτηκε πολύς κόσμος, στη διάταξη της έκθεσης και στη γιορτή του μουσείου που συμμετέχει στα πολιτιστικά. Μια ενδυμασία χαρούμενη και ζωηρόχρωμη, θύμιζε τα ηλιοτρόπια του Vincent van Gogh η μπλούζα μου, το κρασί της εκδήλωσης νόστιμο όπως και το γρήγορο σνακ. Μια αθηναϊκή επαναφορά στο ήθος της διάθεσης εντός του βολιώτικου μουσείου, όπου μίλησαν ο ίδιος ο καλλιτέχνης, φωτογράφος, ζωγράφος, η βολιώτισσα ερευνήτρια Αίγλη Δημόγλου και μια νεαρή κριτικός τέχνης ερχόμενη από το εξωτερικό, επίσης για την προσωπική της εμπειρία στο θέμα της φωτογραφίας του Christian Gunther. Στο χώρο της έκθεσης έπαιζε μουσική από πιθανό εγκατεστημένο ηχοσύστημα στις εγκαταστάσεις του μουσείου, θεωρούμε ότι έχουν προνοήσει μουσειολογικά.
Μια έκθεση που μας έρχεται το 2018 κι ενώ ο Βόλος υποδέχθηκε στη φετινή σεζόν αρκετές εκθέσεις φωτογραφίας στους χώρους της πόλης, τον συγκρίνουμε στο μήκος του ξένου φωτογράφου Sergio Garbari, μια ιδέα καλλιτέχνη που αγκυροβολεί στο Βόλο, το λιμάνι μας από μια ξένη γη. Αυτή τη φορά και σε αντίθεση με τον S. Garbari, όπου το θέμα του αφορά τοπία του εξωτερικού, είδαμε τοπία και φυσικές ομορφιές της Ελλάδας, συγκεκριμένα τη γοητεία του από το Βόλο και το Νότιο Πήλιο της περιόδου 1974 - 1978, κατόπιν της Δικτατορίας και του μόχθου της εποχής. Ξεκινήσαμε από το βάθος της αίθουσας και είδαμε σιγά σιγά προς την εκκίνηση της στον προθάλαμο, όπου παρουσίαζε κάποια ζωγραφικά κομμάτια.
Γενικά, η περίφημη μια εποχής "Πολιτική Βόλου" τον βρίσκει ίσως στην ευρεία διάσταση που παίρνει κατά μήκος η θεματολογία του, δες τον τίτλο της έκθεσης. Θεωρώ ότι σε αυτό το επίπεδο κριτικής χωράει η σκέψη της μεγάλης σειράς φωτογραφιών σε δύο γραμμές, που μάλιστα είναι οι ίδιες κριτική η καθεμία - η σειρά κάνει την "αυτοκριτική" της, με θέμα της Πλατεία της Αργαλαστής. Κεντρίζει ως πολιτική, επειδή δείχνει Βόλο και Μαγνησία και στήθηκε, αναρτήθηκε ως σειρά με συνεχή, διακεκομμένη, πανοραμική άποψη, όπου η κάτω γραμμή φωτογραφιών δείχνει την τοπογραφία, ακολουθεί βήμα - βήμα την πλατεία και τα "περιεχόμενα" της, βλέπε εμπορικά μαγαζάκια, καφενεία, τις χρήσεις εν ολίγοις, φαίνεται το τοπίο αισθητά και σε εποχή μάλλον φθινοπωρινή - χειμερινή.
Στην πάνω γραμμή μια άλλη σειρά όπου ο Gunther εναποθέτει μια πιο εσωτερική άποψη στα "περιεχόμενα" της πλατείας, δείχνοντας τη ζωή και τις στιγμές των ανθρώπων στα εσωτερικά των μαγαζιών και στον όμορφο περίβολο. Εστιάζει στη ζωή της πλατείας της Αργαλαστής εν ολίγοις. Η διάταξη αυτή θεματολογικά που κερδίζει τις εντυπώσεις στη βόλτα ξεκινά και τελειώνει με μια έγχρωμη, αλλά συγκρατημένη εικόνα του καμπαναριού σε ελαφρά γαλάζια, έχει μια ήπια πολιτική, είναι σαν χαρακτικό και τελειώνει με το καμπαναριό της εκκλησίας της πλατείας πάλι σε επιζωγραφισμένη στα γκρι, μουντά φωτογραφία.
Γενικά, η έκθεση αναδεικνύει την έννοια του αρχείου, που ξεθάφτηκε μάλιστα από συρτάρια και φακέλους, το ομολογεί ο φωτογράφος άλλωστε για να εκτεθεί και ως αρχείο. Μάλιστα υπάρχει σύγχρονη τεκμηρίωση στην ιδέα της παρουσίασης του. Στην πόλη τρέχουν οι εκθέσεις του Α. Γκέκα στη Χάρτα, "το δάσος των συναισθημάτων" στο κέντρο τέχνης Giorgio de Chirico, "της μόδας...τα γυρίσματα" στο Μουσείο της πόλης επίσης, μια φωτογραφική ομαδική στον Δίαυλο και το αρχείο για την οικονομική ανασυγκρότηση του Βόλου στο Μουσείο Τσαλαπάτα, οι οποίες αλληλεπιδρούν στα εικαστικά δρώμενα, υπάρχει μια ένδειξη δραστηριότητας.
Ο Γκέκας αγγίζει θετικά το παλιό Θεολογικό επίπεδο της Πολιτικής του Βόλου, εφόσον παρουσιάζεται συχνά στο κοινό σε πολύ πλούσιες εικαστικά στο δικό του ύφος εκθέσεις, διαμορφώνει για χρόνια την πολιτική του ως δημιουργός της πόλης. Υπάρχουν διάφορες ποιότητες, λοιπόν στην πόλη με άκρα λεπτομέρεια και το ποιοτικό θέλει και μπορεί να σημαίνει ποιητικό ταυτόχρονα. Ο νους μας οδηγείται στην εποχή του πολιτικού γεγονότος της Δικτατορίας (1967-1974), καθώς η ποιητική της φωτογραφίας του εναποθέτει σε τέτοιο διάλογο στη συνέχεια, δηλαδή προσπίπτει εκεί η διαλεκτική στην Πολιτική του Βόλου.
Ως γνωστόν το πολιτικό γεγονός της Δικτατορίας στη χώρα μας και παγκοσμίως επηρέασε βαθιά γυναίκες - άνδρες, προκαλώντας τους να γίνουν δημιουργικοί και εστιάζοντας σε αυτό το τεράστιο μεταίσθημα που καλλιεργήθηκε από τα σπάργανα τους για να καλυτερεύσει η ζωή από τα δεινά που προηγήθηκαν, χαρακτηρίζοντας το ατέρμονο, ατελείωτο και ανατριχιαστικό μεταίσθημα που θέλει τον χαρακτήρα του ανθρώπου ως πολίτη του κόσμου να νιώθει κοσμοπολίτης, ο φωτογράφος που το πετυχαίνει αυτό είναι εξαίσιος ο ίδιος. Το νιώσαμε αυτό και με τη συνοδεία μουσικής να το ενισχύει και να το κλιμακώνει.
Στη συνέχεια κι ενώ η Πλατεία της Αργαλαστής αποτελεί μια ενδοσκόπηση στη φωτογραφία σαν να πρόκειται για σχεδιαστικές, φωτογραφικές γραμμές το τοπίο που αναπαρίσταται, περνάμε στην αναφορά της θεματολογίας με τα σινεμά της πόλης στο παραλιακό μέτωπο και στην αρχιτεκτονική του χώρου, επίσης, οι λεζάντες έμπροσθεν της παραλίας. Πάλι γλάφυρα της ζωής, κοσμοπολίτικες απόψεις ανυψώνονται, ορθώνονται και μια έκθεση που στον αέρα της αποπνέει μια άποψη βεγγέρας ή μια πολιτική με σημεία της περιοχής που είναι αιθεροβάμονες. Σινεμά και τοπογραφία στο Βόλο, ψυχαγωγία και η διάσταση της ψυχολογίας στην Ελλάδα μετά το 1974.
Τον ενδιαφέρει να καλύψει τα ανθρώπινα σώματα και τις παρουσίες του στη φωτογραφία σαν να πρόκειται για παρουσίες σε κινήματα της μοντέρνας τέχνης του 20ου αιώνα, τον ενδιαφέρει να σκεφτεί ο ίδιος, άρα η εικόνα του το καχεκτικό, σα να βλέπεις αδύνατα, πεινασμένα σώματα του E. Schiele από τη βιεννέζικη απόσχιση, έχει έναν παραστατικό ευρωπαϊκό εξπρεσσιονισμό στην προσωπογραφία του. Χαρακτηριστικό, επίσης να θέλει να φαίνεται ένας Παραδοσιακός, ξέρει ίσως τα παραδοσιακά της Βόρειας Ελλάδας, της Νέας Ιωνίας Βόλου, τα παραδοσιακά τραπέζια στην εξοχή, ουσιαστικά τη συνάθροιση, τη μάζωξη, τον οργανοπαίχτη.
Σηκώνει κάτι αρχοντικό, περιαυτολογώντας ο φωτογράφος στη διαλογή του, όλες αυτές οι ιδέες είναι κάτι που μπορείς να τα σχολιάσεις, να το ομαδοποιήσεις σε επίπεδα, να διακρίνεις πολιτικές ποιότητες στο έργο του φωτογράφου.
Αποκτά μια διερεύνηση η ιδέα του στη φωτογραφία, ως τομέας της τέχνης. Στη συνέχεια, η ζωγραφική του θυμίζει πάλι μοντέρνα τέχνη, σαν του Hamilton και περιπτώσεις ζωγραφικής περί το 1950 ως το 1970 περίπου, στα μέσα του εικοστού αιώνα.
Είναι τοπία, η βόλτα μας έδειξε σε σημεία στα έργα του που υπάρχει η ένταση, που πέφτει το βλέμμα σε μια περιφορά τριγύρω στην αίθουσα του προθαλάμου.
Είναι αφαίρεση και ψυχαγωγεί και αναπαράσταση από κάτι κινησιολογικά σουρεαλιστικό, δημιουργεί μια φαντασίωση, σηματοδοτήσεις, φοίνικες, όγκοι αρχιτεκτονικοί, ανθρώπινη συμπεριφορά και λοιπά ενδιαφέροντα.
Όλα με χρώμα, ατίθασα στην εξαιρετική σχεδίαση τους. Στα σημεία της κεντρικής έκθεσης μπορείς να διακρίνεις επιζωγραφισμένες ποιότητες.
Είναι σημαντική η συμβολή του δήμου εδώ στην ιδέα ότι στην πόλη που γέννησε το αρχείο σε θεολογικό επίπεδο, στο έδαφος του Βόλου, επιτυγχάνεται μια διαρκής ενασχόληση, που θυμίζει πρόσωπα της πόλης που επέμειναν στην έρευνα σαν την ιστορικό Αίγλη Δημόγλου, έχει τη χάρη της η ιδέα της έκθεσης.
Μια ιδέα που ξεχειλίζει πλέον, δηλαδή η πόλη, το έδαφος έχει την ανάγκη να εκβάλλει κάπου, να το παρουσιάσει. Η έκθεση είναι μια μαεστρία του Gunther.



Στο παρόν κείμενο και εν όψει της φετινής Άνοιξης και του τελευταίου μαγιάτικου μήνα αυτής, θα σχολιάσουμε κάτι ιδιαίτερο επιμελητικά και ως ιδέα - project δύο μεταπτυχιακών φοιτητών στο πρόγραμμα με τίτλο "Μετα - βιομηχανικός Σχεδιασμός" στο Βόλο, το οποίο λαμβάνει χώρα από το μήνα Μάρτιο του 2018. Για το παρόν εκθεσιακό επιμελητικό project εργάστηκαν δύο φοιτήτριες, οι οποίες συντελούν στην παρακολούθηση του μαθήματος "ΜΙΚΡΟΚΗΠΟΙ" και εκπονούν την εν λόγω εργασία, η οποία και εμφανίστηκε εικαστικά και αμφίδρομα βιολογικά στον πάνω όροφο του κτιρίου της πολυδύναμης Αρχιτεκτονικής Σχολής Βόλου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Θεωρούμε εδώ ότι βασικός επιστημονικός, μάλιστα, υπεύθυνος στο θέμα είναι ο ντόπιος στο Βόλο Αλέξανδρος Ψυχούλης, ο οποίος να σημειώσουμε πόσο χαρακτηριστικά επιδεικνύει την καταγωγή του για λόγους εύστοχους και περί εικαστικών, τους οποίους επιδιώκει σαφώς το μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Μάλιστα, το δρώμενο στον πάνω όροφο συνοδεύει μια αυτοτελής έκδοση, μικρής φωτοτυπίας σε ένα κατά ήμισυ διπλωμένο Α4 φύλλο με αυτοσχέδια διάθεση των φοιτητριών, τα ονόματα τους, Λένια Κλώσσα - Σωτηρίου και Αθηνά Κουμπαρούλη, το οποίο αναφέρεται ως εγχειρίδιο. Η έκδοση ξεκινά με ένα μικρό απόφθεγμα του Rui Comes Coelho του 2016 και σχετικά με τους κήπους, οπότε και ξεκινά μια μικρή παράγραφος αναφέροντας ότι "Οι κήποι δεν είναι μόνο οικολογικά φαινόμενα.". Από τα εσωτερικά κείμενα της μικρής αυτοσχέδιας έκδοσης, αναφέρεται στα αριστερά ένα ιστορικό ανάγνωσμα για μια κατοίκηση στη Νέα Ιωνία. Μερικές λέξεις - κλειδιά είναι κύμα κατοίκησης, προσφυγικών οικογενειών, γειτονιά, φύτεμα, περιποίηση, ρίζωμα, αίσθημα, φροντίδα, ιδιαίτερες ανάγκες, αστικοί κοινοτικοί κήποι, Αμερική 19ου αιώνα, υποβάθμιση περιβάλλοντος, αστική ζωή, υγιεινές τροφές, ψυχική υγεία, μείωση εγκληματικότητας, κίνημα.
Στη συνέχεια στα δεξιά της σελίδας ένα άλλο ανάγνωσμα για τη ζωή των δύο φοιτητριών του project, το σημείο αναφέρεται ως αναξιοποίητος χώρος της σχολής, αναφέρεται ότι επιθυμούν να δημιουργήσουν ένα χώρο καταφυγίου και ησυχασμού, αναφέρονται έννοιες όπως ευέλικτο, διαδραστικό, θελκτικό, καλαίσθητο. Να πούμε εδώ ότι το επιμελητικό project αφορά σε φυτά κήπου, πλατύφυλλα εξωτικά, κάκτοι και παχύφυτα, κρεμαστά, ανθεκτικά, εσωτερικών χώρων. Μάλιστα αποτελούν δική τους παραχώρηση, αναφέροντας στο έντυπο τις φοιτήτριες ως "κυρίες". Σε μια μικρή περιγραφή πρόκειται για μια εναπόθεση ποικιλίας φυτών εσωτερικού χώρου σε πλαστικά κασάκια, τα οποία δημιουργούν και μια δίοδο - είσοδο, έξοδο, ένα μικρό άνοιγμα για να διέρχεται ο επισκέπτης. Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι παρατηρούμε ότι η δική μας εκτενή περιγραφή αφορά εκτενής αναφορά μέχρι σε αυτό το σημείο και μας εκπλήσσει. Τα φυτά τα οποία "συμμετέχουν" είναι η αράλια, η αλοκάσια, το γιούκα, η δράκαινα, ο πόθος, ο κισσός, το αγιόκλημα, η φτέρη, η αράχνη, το asparagus falcatus, η κρασούλα, η portulakaria afra, το αιώνιο, το μπούζι, το graptopetalum paraguayense, το sedum adolphii, το cryptocereus anthonyanus, το selenicereus spinulosus και στο μικρό φυλλάδιο αναφέρονται όλα με λατινικούς χαρακτήρες, ορισμένα σε μετάφραση, συνοδεία επίσης μια μικρή έγχρωμη εικόνα όπως οι εγκυκλοπαιδικές στον τομέα της φύσης και της βιολογίας.
Το πιο χαρακτηριστικό εδώ είναι κάτι που μας απασχόλησε στο χώρο λόγω ακουστικής, αν μπει ο επισκέπτης στη διαδικασία να μιλήσει, να αφήσει δυο λόγια στα φυτά, το οποίο αφορά σε ένα μηχανισμό arduino, το γνωστό το οποίο διέδωσε στην Αθήνα των Μουσικοεικαστικών (copyright όρου Ελευθερία Στίκουλου) η ερευνήτρια Αφροδίτη Ψαρρά και συνέχισε να επηρεάζει νέους ερευνητές στον τομέα της σύγχρονης τέχνης. Συνοδευτικά στο χώρο και ως μηχανική λειτουργία υπάρχει ένα όργανο μέτρησης υγρασίας του χώματος και μια φωτεινή ένδειξη, επίσης. Μέχρις εδώ, λοιπόν, είδαμε την τεχνογνωσία και τεχνοτροπία του project, οπότε και όπως είπαμε μας γέννησε μια εκτενή ανάλυση στο σύνολο του εκθέματος σε αυτόν το χώρο της πολυδύναμης σχολής. Εδώ και καιρό, μας απασχολεί το νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα με αυτόν τον τίτλο, καθώς το έδαφος της Μαγνησίας είναι πρωτοπόρο, θεολογικό, πολιτικό, δογματικό και φέρει ως γνωστόν πολλά γνωρίσματα στους κατοίκους και μη από την ιστορία της πόλης. Μια σχολή σαν την Αρχιτεκτονική, η οποία επιδιώκει συνεχή αναγνώριση και αφορά το ελληνικό πανεπιστήμιο, γεννά ερωτήματα για την καθιέρωση που ζητά και πώς επικοινωνεί με τον επόμενο φοιτητή της, δηλαδή το "μεταβιομηχανικός σχεδιασμός" σημαίνει ότι αναγνωρίζω τη σκέψη του πρωτοποριακού εδάφους της Μαγνησίας και θέτω μια δυνατότητα να το εξαντλήσω και να το εκμεταλλευτώ και μάλιστα υπό σαφής οδηγίες όπως αυτές του Α. Ψυχούλη. Υπάρχει κακία εδώ, υπάρχει λαϊκισμός στο στόχο που επιδιώκει, υπάρχει ανθρωπογενές λάθος στο έδαφος της πόλης που γέννησε τον βασιλικό πολιτισμό της Θεολογίας παγκοσμίως. Σημαίνει ότι δείχνω τον τρόπο σκέψης από το Βόλο για μια διάχυση οπουδήποτε από τη στιγμή που επιδιώκω να δείξω ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα παγκοσμίως περιμένοντας μάλιστα ξένους φοιτητές, επίσης.
Στον σχεδιασμό του το project, ο οποίος κρίνεται και αστικός, επειδή τον συνοδεύει σε σύγχρονο κτίριο όπως αυτό της Αρχιτεκτονικής, έχει κάποιες αναγνώσεις που ξεπηδούν αν σχεδιάσουμε πρόχειρα σε ένα φύλλο χαρτί τη σύνθεση που βλέπουμε επί του εδάφους, να μελετήσουμε δηλαδή τις έννοιες που προκύπτουν. Ο σχεδιασμός της θέσης των συστατικών της σύνθεσης αφορά σε μια διάταξη αριστερά - δεξιά όπως είπαμε, αφήνοντας μια είσοδο - έξοδο για να διέρχεται ο επισκέπτης, σε μια προσέγγιση το σχήμα που δημιουργείται αφορά στη σημαντική σκέψη της γυναικείας μήτρας, της μητρότητας, της γονιμότητας, αυτή η "κοιλιά", το κοίλον που σχηματίζεται από τον σχεδιασμό της επικλινούς διάταξης μας προκαλεί τέτοιες ιδέες. Μάλιστα στο σημείο υπάρχει κάθισμα, άρα σκεφτόμαστε ότι αυτός που κάθεται, άνδρες - γυναίκες, αποτελούν τη διαδικασία για να έρθουν σε διάδραση με το δρώμενο, το οποίο φέρει ακουστική και αναλύει ο μηχανισμός arduino που αναφέρθηκε. Εκεί στον υπαρκτό διάλογο με τη φύση που μπορεί να γίνει αν μιλήσει ελεύθερα ο επισκέπτης και στην ιδέα του διαλόγου από την ανθρώπινη παρουσία απέναντι στο project μεταφράζεται μια διδακτορική άποψη σε μεταπτυχιακό επίπεδο βέβαια. Η έννοια "μετα-βιομηχανικός σχεδιασμός" βλέπει σε αυτήν την ερμηνεία, δηλαδή φέρω μια σκέψη για να εξηγήσει, μεταφράσει τη διαλεκτική, αυτό μας κάνει να πιστεύουμε ότι υπάρχει κλίμακα και υπάρχει εφόσον πρόκειται για φύση, έδαφος, βάρος, άποψη. Πρόκειται για έδαφος εν ολίγοις, το οποίο μετέφεραν για να εκτεθεί και αποτελεί και "μεταφορά" επίσης, ο λόγος συντρέχει και ταιριάζει ιδανικά στο δρώμενο. Το arduino μας κάνει να νομίζουμε ότι είναι αδύναμο σημείο ηχητικής όμως μπορεί να επιτύχει εντάσεις και κλιμακωτούς όγκους, ώστε να μεταδώσει την απαίτηση για κάτι πιο απαιτητικό. Στη συνέχεια, μια άλλη έννοια είναι η ιδέα του συμβολισμού σε αυτήν την επικλινή διάταξη - σχεδίαση της σύνθεσης των φυτών, τους συνοδεύει όπως προαναφέραμε μια όμορφη αστική επαρχιώτικη ιστορία, μια σχέση γυναικών. Είναι σημειολογικό project, εκτινάσσει, διαχέει σημεία παντού στο χώρο από τη σύνθεση, είναι τα φυτά που τινάζονται στα φύλλα τους ούτως ή άλλως, είναι οι φυτικές αυτές εκρήξεις. Υπάρχει μια βιολογία στην ιδέα του μικροσκοπίου που γίνεται μεγάλο για να εξετάσει η ίδια η σύνθεση την άποψη της σημειολογίας που σχηματίζεται. Θα μπορούσαμε να το συνδέσουμε με τον Εθνικό Κήπο, έτσι για μια αστεία παρομοίωση εντός κι εκτός και επειδή είναι επιτυχής στη σύγκριση εδάφους και μάλιστα σε Βόλο - Αθήνα ανάμεσα που αφορά τη δογματική/διδακτορική επίσης επί του 2012 ή μπορούμε να θυμηθούμε τα θερμοκήπια, αφού φαίνεται να επιδιώκει πλησιέστερη άποψη ή τα παρτέρια και τους κήπους της πόλης του Βόλου, εφόσον μάλιστα είναι θεωρητικό ζητούμενο στην έρευνα των φοιτητών εδώ. Υπάρχει ενέργεια στο χώρο, ενέργεια που ίσως δε φαίνεται, ανάμεσα στα φυτά, στις ροές του νερού, στις φωτεινές ενδείξεις, στις κινήσεις που κάνει το σώμα για να αντιληφθεί τη σειρά των ενεργειών, υπάρχει ενέργεια στο σύνολον της διάταξης.
Η έκδοση που περιγράψαμε πιο πάνω φαντάζει μαγική, θεολογική θα μπορούσαμε να πούμε λόγω της πόλης του Βόλου που γέννησε την παγκόσμια Θεολογία. Να πούμε εδώ ότι το σώμα αν αποφασίσει να ενεργήσει, καταρχάς σημαίνει αρκετά πράγματα, όπως λαμβάνω τις οδηγίες από το έντυπο ή οδηγούμε μόνος μου στην πράξη, παίρνω το σπρέϊ και ποτίζω. Αν σκεφτείς τη διάταξη και σε μια πρόχειρη σχεδίαση σε χαρτί, οι κινήσεις είναι τέσσερις (4), πρώτον κοιτώ τη φωτεινή ένδειξη στο ύψος μου περίπου για να δω αν είναι ώρα ποτίσματος όπως γράφουν οι οδηγίες, δεύτερον παίρνω το ποτιστήρι - μπουκάλι γεμάτο με νερό που βρίσκεται κάτω στο πάτωμα - κοιτώ κάτω δηλαδή, τρίτον γεμίζω τα δοχεία στο ύψος - κοιτώ πιο πάνω από εμένα και τέταρτον δροσίζω τα φυτά με το σπρέϊ στο δικό τους ύψος - το βλέμμα ορίζεται πάλι προς τα κάτω. Τέσσερις κινήσεις που είναι σκέψεις, είναι οδηγία σε έντυπο, είναι αφορμή και λογική. Αν δούμε το project μέσω της ιστορίας της τέχνης, πρόκειται για land art ή kinetic art σε μια άποψη βιολογίας γι αυτόν τον όρο και μας αρέσει η προσέγγιση μας. Να αναφέρουμε ότι στη θέση που παίρνει το άτομο είτε βλέπει εκτός του παραθύρου είτε βλέπει εντός του διαδρόμου, δηλαδή γίνεσαι επικλινής στη διάθεση της θέσης σου ο ίδιος, στρέφεσαι σε μια ευθυγραμμία.
Στην ακουστική του ο χώρος είχε κάτι λογικό, θύμιζε έτσι γειτονιές του Βόλου, ίσως αποτελεί έργο με δυναμική ήχου από το έδαφος της πόλης της σχόλης, αν είναι ζητούμενο και μας ενδιαφέρει επειδή φαίνεται να σέβεται το περιβάλλον, το οποίο και εκθέτει ούτως ή άλλως. Υπάρχει ένα πανοραμικό στοιχείο στη σύνθεση, πανοραμικό σημαίνει ότι έχω συνθέσει, έχω αλληλοπροσθέσει στοιχεία για να δημιουργήσω μια ενιαία εικόνα, όμως προηγείται της διαδικασίας της πανοραμικής η διάσπαση στα μέρη, άρα υπάρχει ένταση, ενέργεια, ρήξη, τριγμός, κάτι προκαλεί ένταση στα μέρη αριστερά και δεξιά. Τα χέρια εξηγούν μπροστά στο θώρακα την ένταση αυτή. Για το τέλος κι ενώ το δρώμενο που αναδείξαμε εδώ είναι απολύτως ταιριαστό στην εποχή της Άνοιξης, θα εναποθέσουμε μια γραφή σε ένα κείμενο το οποίο δανειζόμαστε από τη μικρή έκδοση και διαβάζουμε:
" Η αλοκάσια ή το "αυτί του ελέφαντα" κατάγεται από τα τροπικά δάση της Μαλαισίας και του Κουινσλαντ. Έχει σκούρα πράσινα γυαλιστερά φύλλα σε σχήμα καρδιάς με κυματιστά άκρα. Όταν μαγειρευτεί γίνεται βρώσιμη, παρολαυτά οι χυμοί της μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα. Τα μεγάλα φύλα της μπορούν να αποτελέσουν αυτοσχέδιες ομπρέλες τροπικών βροχών. "

Δική σας,
Ελευθερία Στίκουλου - Ritsa Blue


No comments: