11.7.18

Παρατήρηση στην Αισθητική - Καλοκαίρι, Ιούλιος 2018 - Βόλος


Η ζωγράφος Louise Bourgeois είναι η εικαστική πρόταση - εκδοχή που μελετούμε το φετινό καλοκαίρι του έτους 2018 προτείνοντας ως ερευνητική της εποχής την έννοια "αισθητική", η οποία θα μας απασχολήσει όπως μας απασχόλησαν τα εικαστικά από το φθινόπωρο, η αρχιτεκτονική - τοπογραφία για τον χειμώνα και ο Giorgio de Chirico για την άνοιξη. Θα επικεντρωθούμε σε μια συγκέντρωση γύρω από την αισθητική για το καλοκαίρι, όπως προείπαμε στην κριτική του Ιουνίου με τη φιλοξενία της φωτογραφίας του έργου της Isabelle Fein στην ατομική της έκθεση πριν οχτώ χρόνια περίπου στη γκαλερί Gazonrouge. Μεταφερόμαστε από την Κυψέλη της Μεταπολίτευσης όπως έχουμε αναφέρει στο Κολωνάκι της ιδίας πολιτικής περιόδου, μιας και το ιστολόγιο αυτό έχει θεολογικό στοιχείο ως γνωστόν παγκοσμίως και μια δραστηριότητα με πολιτική σημασία στην τέχνη για την εποχή του, δηλαδή από το 2009 έως το 2012 και μέχρι σήμερα. Φιλοξενούμε για την Αισθητική του Ιουλίου μια διαίσθηση ή μια αίσθηση, ενθαρρύνοντας την πρώτη έννοια από τη δεύτερη για μια ιδιαίτερη ερμηνεία που αποκτά το περιβάλλον του γραφείου και του ιστολογίου, του χώρου - επιφάνειας εργασίας, δηλαδή σε συνδυασμό με την ύπαρξη του βιβλίου του Χέγκελ "Αισθητική" στο ράφι της βιβλιοθήκης και σε μια "ιδέα χρώματος", που υπάρχει ούτως ή άλλως. Κι αναφέρουμε τους χώρους με την ιδεατή έτσι, διακόσμηση τους για μια ιδέα που συνεχίζει για καλοκαίρι εδώ γύρω από το συναίσθημα και την υγεία που μας βρίσκει καλύτερα και αποφεύγοντας τις τρικλοποδιές που έβαζε η πολιτική στο Θεολογικό στην Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες, αιώνες και λοιπά καθ' ότι είμαστε οι ίδιοι. Μια αναφορά στην τέχνη της Bourgeois, λοιπόν για μια γυναικεία ανοιχτόκαρδη διάθεση να εξωτερικεύσουμε το ατού μας που ούτως ή άλλως συμβαίνει αν σκεφτείς ότι το ιστολόγιο αυτό περιαυτολογεί για την έρευνα που κάνει η συγγραφή μου και με την ψευδωνυμία ή επωνυμία που απασχολεί διαρκώς τον χώρο, πάλι των τεχνών. 

Μια έκθεση πριν οχτώ χρόνια περί το 2010 στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα, στους χώρους του σε επιμέλεια κι αναφορά του ονόματος του εδώ, Gregor Muir, διευθυντή της γκαλερί Hauser & Wirth στο Λονδίνο. Παρατηρούμε, λοιπόν από τη γραφή μας και καταγωγή μας τον Βόλο προς το Νότο, την Αθήνα σε μια διπλή μέχρι σήμερα αναφορά για Ιούνιο, Ιούλιο και θα συνεχίσει τον Αύγουστο, επίσης στα θέματα της αισθητικής που κυριεύει τον χώρο της τέχνης και τη νεαρή σκέψη μας σε αυτόν. Θα σταθούμε σε μια "ιδέα χρώματος", όπως είπαμε πιο πάνω και σε συνδυασμό με το βιβλίο του Χέγκελ που αναλύει αυτή η αναφορά του καλοκαιριού στη σελίδα 37 της έκδοσης, θεωρώντας στο θεωρητικό του πόνημα - πλαίσιο την "αρχιτεκτονική ως τέχνη συμβολική", αυτός είναι και ο τίτλος του κεφαλαίου. Μας ενδιαφέρουν οι χώροι, εκτιμήσαμε τον Αριστομένη Προβελέγγιο στην προηγούμενη ανάρτηση, έγιναν κάποια συνοδευτικά σχόλια στην κριτική της τέχνης, κι εδώ για τον Ιούλιο θα αναφέρουμε δύο λόγια στο Παγκόσμιο Θεολογικό για το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα. Επιλέξαμε για τη συναισθηματική ζεστασιά που αποπνέει η Fein τον Ιούνιο μια φωτογραφία αρχείου από έργο, από τη συλλογή της συγγραφής κι εδώ συνεχίζουμε βλέποντας την ανάγκη εκείνη του Ιούνη βελτιωμένη, να υποκύπτει στην αίγλη του χρώματος ροζ που είναι ζητούμενο στο σύγχρονο έργο της Bourgeois και συνδυαστικά με τις λευκές απαλές σελίδες του Χέγκελ, μια διαίσθηση λοιπόν, ροζ και λευκή. Από μια ζεστή συναισθηματικά διαίσθηση του κόκκινου της Fein που προτιμήθηκε στο ροζ-κόκκινο, δηλαδή το ζεστό με κάποιο λευκό σε ανάμειξη στην παλέτα μας ροζ ζωηρό που δημιουργεί κι αναφέρεται εδώ ως συνέχεια και σε ένα επίπεδο που ο χρόνος παίζει πολύ σοβαρά το ρόλο του και μάλιστα, μιλάμε από τον χρόνο Ιούνιο στον χρόνο Ιούλιο, διαφορετικοί μήνες. Για το Μουσείο Κυκλαδική Τέχνης, λοιπόν, κι ενώ αναφέραμε τον πολύπαθο για το αστείο της επιμέλειας και μάλιστα, όταν ταξιδεύει ένας ξένος μελετητής στη χώρα μας για να δει τους χώρους και ένα μουσείο σαν αυτό, αναφέρουμε την αίγλη φυσικά στην αριστοκρατία του κτιρίου όπως αποπνέει ιστορικά η οικογένεια Γουλανδρή που είναι και οι διαχειριστές αυτής της πολιτιστικής "κυκλαδικής" πρωτοβουλίας υπό το σχέδιο και πρίσμα του μηχανικού της εποχής Ερνέστου Τσίλλερ, ο οποίος κατοικεί σήμερα στη Θεολογία του Βόλου μαζί με πολλές σημαντικές προσωπικότητες - επιστήμονες των εποχών της ζωής στη Γη.

Με αυτό το σκεπτικό, δηλαδή κρατώντας τον Τσίλλερ σε πρώτη ανάγνωση και με την ιδέα της εφαρμογής του σχεδίου γης που έχει, όπως είναι το Μέγαρο Σταθάτου στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα, η γεωαναφορά του λόγου, του τόπου πάει εκεί από αυτό το ιστολόγιο, έτσι δίνουμε κάτι από την πειραματική διαδικασία... Με αυτό το σκεπτικό, λοιπόν, κι αν θεωρήσουμε ότι συνεχίζουμε με την ίδια αναφορά, διαδικασία - τακτική της πρώτης καλοκαιρινής ανάρτησης του Ιούνη για την Αισθητική θα κρίνουμε από μια σχεδιογραφία που ορθώνεται, μελέτη της όψης της διασύνδεσης των θεμάτων ως εξής... Θεωρούμε ως Παραδοσιακό στοιχείο το ζωηρό κόκκινο σε ροζ απόχρωση όπως παρατηρήσαμε, θεωρούμε ως Θεολογικό στοιχείο το απαλό αυτό λευκό που υπάρχει τόσο στο έργο όσο και στις σελίδες του βιβλίου, οπότε και κρίνουμε από μια διάσταση του Βόλου, που είναι ήδη η καταγωγή της γραφής, εννοούμε της Θεολογίας γενικότερα όπως είναι γνωστή για τον κόσμο ως Θεολογία του Βόλου και αυτά τα δύο εικονικά στοιχεία, κυρίως χρώματος που ναι, δημιουργούν σύνθεση, ζωγραφική, σχέδιο και εντέλει στοιχεία μιας μικρής αναδρομικής έκθεσης μιας τόσο σημαντικής ζωγράφου - καλλιτέχνη. Υπό τον Τσίλλερ ως σύλληψη και ως ιδέα, λοιπόν και στη συνέχεια υπό το Μέγαρο Σταθάτου ως έδαφος και ενώ έχω Παραδοσιακό και Θεολογικό ζωγραφικό στοιχείο στην εικόνα μιας Bourgeois, τι προκύπτει; Προκύπτει κι όπως στον Προβελέγγιο από τη Θεολογία του Βόλου αντιστοιχεί το μπλε - τιρκουάζ της Fein, εδώ στον Τσίλλερ το βλέμμα υπό μια δογματική/διδακτορική και μάλιστα, επίκειται στο 1974 ακόμη, χωρίς τις σοβαρά πολύ αναθεωρημένες απόψεις του 2012, άρα εμπίπτει ένας Τσίλερ υπό μια Bourgeois στο ροζ - κόκκινο και ενώ έχει το ενδιαφέρον του και εκ πρώτης όψεως είναι και ελκυστικό, άρα λαμβάνεται και ως αστείο στα πλαίσια της ιντερνετικής εποχής ή net art εποχής, ο αστεϊσμός των διπλών ονομασιών των χρωμάτων δηλαδή μπλε - τιρκουάζ, ροζ - κόκκινο εδώ από τον Ιούνη στον Ιούλη κι αυτό έχοντας τη λαογραφία του αν θέλουμε στην τέχνη, άρα ένας Τσίλλερ σε έδαφος είναι σε τέτοια προσέγγιση, βλέπει στο ροζ του έργου της Bourgeois κι απλά να αναφέρουμε ένα σχέδιο σαν αστεροειδής, σαν αστερίας που σχηματίζει το πινέλο της ζωγράφου ανάμεσα σε ιδέες όπως η μητρότητα, ο θηλασμός, αναπαριστά στήθη με κάποια νεογέννητη μορφή ζωής ανάμεσα τους, τριγύρω (δες πιο πάνω στο έργο) στο πώς υποδηλώνει η γρήγορη δογματική πολιτική σκέψη τον συμβολισμό της τέχνης στο έδαφος εδώ, όπως μελετά και είναι ένα από τα ερευνητικά στοιχεία του ιστολογίου ομολογουμένως. Κι ενώ αναφερόμαστε στην αγνότητα, στη μητρότητα, στο θηλασμός ως μέσα από ένα έδαφος Γουλανδρή, εποχές πολιτικής μέσα από Καραμανλή - Μητσοτάκη (αναφέρθηκε η πολιτική πιο πάνω, είναι ζητούμενο), που υπάρχουν στη θεατρική σκηνογραφία της Μεταπολίτευσης κι ως εντολή από το Θεολογικό του Βόλου και την ιστορική οικογένεια της συγγραφής εδώ μέσα από την Τράπεζα της Ελλάδος, οπότε και αυτές οι αγνές μητρικές έννοιες που βλέπει η τέχνη, άρα ανάδειξη της Bourgeois εμπίπτουν σε σκάνδαλα εποχής και σε αυτήν τη δυσάρεστη αίσθηση που μπορεί το Παραδοσιακό ως έννοια να υπάρχει, να καίγεται, να φλέγεται, να διαλύεται, να αναπληρώνει με τη γέννηση της γης, της φύσης και πάλι.

Δική σας,

Ελευθερία Στίκουλου - Ritsa Blue

No comments: